ကၽြန္ေတာ္တို႔ Mobile ဖုန္းတစ္လံုးကို ဝယ္ယူေတာ့မယ္ဆုိရင္ ဖုနး္မွာ ပါဝင္တဲ့ Octa Core, Quad Core အစရွိတဲ့ CPU ေတြ၊ Snapdragon, Mediatek MTK စတဲ့ CPU Maker ေတြ… အသံုးျပဳထားတဲ့ LCD, AMOLED Display ေတြ၊ Android Version ေတြ Root လုပ္တာေတြက ဖုန္းအေကာင္းနားမလည္တဲ့သူေတြအတြက္ေတာ့ ေခါင္းရႈပ္စရာပါ။ အခုမွဖုန္းအေၾကာင္းေလ့လာမယ့္သူေတြအတြက္ Mobile Phone တစ္လံုးမွာပါဝင္တဲ့ သိထားသင့္တဲ့ အေျခခံ အခ်က္အခ်ိဳ႕ကို ရွင္းျပေပးခ်င္ပါတယ္။

Central Processing Unit (CPU)

CPU ဆုိတာကေတာ့ ဖုန္းတစ္လံုး၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို အဓိကခိုင္းေစထိန္းခ်ဴပ္ေပးႏုိင္ေသာ လူ႔ဦးေႏွာက္ႏွင့္ တူညီေသာ အေရးပါေသာ Chipset တစ္ခုလုိ႔ေျပာလုိ႔ရျပီး မ်ားေသာအားျဖင့္ RAM, Memory Storage ပါဝင္တဲ့ Main Motherboard မွာ အေသတပ္ဆင္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။
အဓိကအေနနဲ႔ CPU Chipset manufacturer ၂ မ်ိဳးရွိျပီး ထိုင္၀မ္ႏုိင္ငံအေျခစိုက္ Mediatek Company ႏွင့္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ကယ္လီဖိုးနီးယား ျပည္နယ္အေျခစိုက္ Qualcomm Snapdragon Company တုိ႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ အျခားအေနနဲ႔ကေတာ့ Samsung က သူ႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ဖုန္းေတြအတြက္ သီးသန္႔ထုတ္လုပ္ထားတဲ့ Exynos CPU ကို အသံုးျပဳေလ့ရွိျပီးေတာ့ Huawei ကလည္း Hisilicon နာမည္နဲ႔ CPU ကို ထုတ္လုပ္အသံုးျပဳလ်က္ရွိပါတယ္။

Mediatek Company သည္ 1997 မွစတင္တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ Company ျဖစ္ျပီး CPU Model မ်ားကို MT ျဖင့္စ၍ နံပါတ္ေလးလံုးပါ၀င္ေသာ Codename ျဖင့္သတ္မွတ္ျပီး နံပါတ္အနိမ့္အျမင့္ကိုျကည့္၍ Series ခြဲျခားလုိ႔ရပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္း Codename ကို နံပါတ္အျပင္ Helio P Series (Midrange Series) နဲ႔ Helio X Series (Highend Series) ဆုိျပီးေျပာင္းလဲထုတ္လုပ္လ်က္ရွိပါတယ္။ (E.g MT6797 = Helio X20, MT 6797T = Helio X25, MT6757 = Helio P20)

GPU အေနျဖင့္ Mali (သို႔) PowerVR GPU အသံုးျပဳေလ့ရွိျပီး GPU မပါ၀င္ေသာ Model မ်ားလည္းရွိသည္။

Qualcomm Snapdragon Company သည္ 2007 မွစတင္တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ Company ျဖစ္ျပီး CPU Models မ်ားအေနျဖင့္ 200 Series (Low-End), 400 Series (Midrange), 600 Series (Advanced Midrange) ႏွင့္ 800 Series ( High-end) ဟူ၍ေလးမ်ိဳးထုတ္လုပ္သည္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ နံပါတ္ပိုၾကီးေလ Performance ပိုေကာင္းေလျဖစ္သည္။ ဥပမာ SD 821 က SD 650 ထက္ပိုၾကီးတဲ့အတြက္ Performance ပိုေကာင္းတယ္လုိ႔ သတ္မွတ္လို႔ရပါတယ္။ (E.g. SD 210,435,625,835)

GPU အေနျဖင့္ Adreno GPU ကိုသာအသံုးျပဳထားျပီး 300 Series, 400 Series, 500 Series ဟူ၍ Models ကြဲျပားသြားသည္။ GPU Series မွာလည္း CPU နည္းတူ နံပါတ္ပိုၾကီးေလ စြမ္းေဆာင္ရည္ပိုေကာင္းေလျဖစ္သည္။
ကြာျခားခ်က္အေနျဖင့္ Snapdragon သည္ နည္းပညာ Features အသစ္မ်ားျပားျခင္း၊ Global ေစ်းကြက္တြင္ပိုမိုနာမည္ရျခင္း၊ Quality ႏွင့္ စြမ္းေဆာင္ရည္ေကာင္းမြန္ျခင္းတို႔ေျကာင့္ ပိုျပီးေအာင္ျမင္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။

Mediatek သည္ တရုတ္ျပည္ေစ်းကြက္ရရွိထားျခင္း၊ ေစ်းသက္သာေသာေၾကာင့္ Budget phones အမ်ားစုႏွင့္ အခ်ိဳ႕ အျမင့္ပိုင္းဖုန္းမ်ားအထိအသံုးျပဳေသာေၾကာင့္ ေစ်းကြက္က်ယ္ျပန့္ျခင္း၊ Qualcomm Snapdragon ႏွင့္ယွဥ္လွ်င္ Features ႏွင့္ စြမ္းေဆာင္ရည္အနည္းငယ္ နိမ့္ေသာေၾကာင့္ Global High-End Phones မ်ားတြင္အသံုးျပဳမႈပိုနည္းတယ္လုိ႔ သတ္မွတ္လုိ႔ရပါတယ္။

Random Access Memory (RAM)

Random Access Memory (RAM) သည္ CPU ၏ခိုင္းေစခ်က္မ်ားကို ယာယီသိုေလွာင္ေပးေသာ မွတ္ညဏ္တမ်ိဳးျဖစ္ျပီး Unit ကို Storage ၏ Unit ( MB – Megabyte, GB – Gigabyte) ျဖင့္ေဖာ္ျပသည္။ ကိုယ္ကလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ Application tasks ေတြကို RAM ေပၚမွာပဲ ခတၱသိုေလွာင္ျပီး ေဆာင္ရြက္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ RAM ပမာဏ ပိုမ်ားတာက ဖုန္းရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို ပိုျပီးတက္လာေစပါတယ္။
CPU 32Bit architecture တြင္ RAM ကို 4GB ထက္ေက်ာ္လြန္အသံုးျပဳ၍ မရပဲ 64Bit Architecture CPU တြင္သာ RAM 4GB ႏွင့္အထက္ကို Support ျပဳလုပ္ေပးႏုိင္သည္။ ဒါေပမယ့္ 2016 ကစျပီးထြက္ရွိတဲ့ CPU အကုန္လံုးနီးပါးက 64Bit Architecture ကို ေျပာင္းလဲအသံုးျပဳလာၾကပါျပီ။

Display Types

Thin Film Transistor Liquid Crystal Display (TFT LCD)

LCD အမ်ိဳးအစားတစ္မ်ိဳးျဖစ္ျပီး ပထမဦးဆံုးေပၚခဲ့ေသာ LCD panel မ်ားႏွင့္ ယွဥ္လွ်င္ Image quality ပိုမိုေကာင္းမြန္ျပီး Resolution အျမင့္ပိုင္းမ်ားကိုပါအေထာက္အပံ့ေပးႏိုင္တဲ့ LCD အမ်ိဳးအစားတစ္္ခုျဖစ္ပါတယ္။
ထုတ္လုပ္မႈစရိတ္နည္းပါးသျဖင့္ ေစ်းသက္သာေသာ Budget Phone မ်ားတြင္အသံုးမ်ားတဲ့ အမ်ိဳးအစားျဖစ္ပါတယ္။
အားနည္းခ်က္အေနျဖင့္ Power စားသံုးမႈမ်ားျပားသျဖင့္ Battery ၾကာရွည္မခံျခင္း၊ ေဘးတေစာင္းအေနအထားကေန ၾကည့္ရႈႏုုိင္တဲ့ Viewing Angle နည္းပါးျခင္း၊ ေနေရာင္ေအာက္တြင္ၾကည့္ရႈရန္ အဆင္မေျပျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အသံုးျပဳမႈနည္းပါးလာသည္။

In-Plane Switching Liquid Crystal Display (IPS LCD)

TFT LCD ေနာက္ပိုင္းေပၚထြက္လာေသာ နည္းပညာျဖစ္ျပီးေတာ့ သူရဲ႕ အလုပ္လုပ္ပံုက Backlight ရရွိမႈေပၚမႈတည္၍ Liquid Crystal Module မ်ား၏ေနရာအေနအထားကိုေျပာင္းလဲေပးႏုိင္တာျဖစ္ပါတယ္။
အဲ့လုိေျပာင္းလဲေပးႏုိင္တဲ့အတြက္ ေနေရာင္ေအာက္တြင္ၾကည့္ရႈႏုိင္စြမ္းပိုမိုျမင့္မားလာျပီး Viewing Angle ကို 178° မွအထိၾကည့္ရႈႏုိင္သည္။
TFT LCD ထက္ထုတ္လုပ္စရိတ္ျမင့္ေသာ္လည္း Power စားသံုးမႈနည္းပါးသျဖင့္ အသံုးျပဳမႈမ်ားျပားလာတဲ့ Display အမ်ိဳးအစားျဖစ္ပါတယ္။

Organic Light Emitting Diode Display (OLED Display)

OLED နည္းပညာကေတာ့ LCD ႏွင့္အလုပ္လုပ္ပံုမတူညီေတာ့ပဲ Display ရွိ Carbon based Organic LED (Light Emitting Diode) မ်ားအားတိုက္ရုိက္ အလင္းေပးျခင္းျဖင့္အလုပ္လုပ္တာပဲျဖစ္ပါတယ္။
ထိုသို႔တိုက္ရုိက္အလင္းေပးေသာေၾကာင့္ Brightness ပိုမိုျမင့္မားျခင္း၊ အနက္ေရာင္ကို အလင္းမေပးတဲ့အတြက္ True Black Color ကို ေပးစြမ္းႏုိင္ျပီး LCD ႏွင့္ယွဥ္လွ်င္ Power စားသံုးမႈနည္းပါးသျဖင့္ Battery ပိုမို၍ၾကာရွည္ခံႏုိင္သည္။
ထို႔ျပင္ Color Reproduction အလြန္ေကာင္းမြန္ျခင္း၊ Viewing Angle က်ယ္ျပန္႔ျခင္း၊ ေပါ့ပါးျပီး ေကြးညြတ္မႈကိုခံႏုိင္ရည္ရွိျခင္း၊ Response Time ျမန္ဆန္ျခင္း၊ ထုတ္လုပ္ရန္လြယ္ကူျခင္းထို႔ေၾကာင့္ အသံုးျပဳမႈမ်ားျပားလာတဲ့ Display ျဖစ္လာပါတယ္။
လက္ရွိမွာလည္း Plastic OLED (POLED) ဟူ၍ မွန္သားအစား Plastic တြင္ Organic LED မ်ားကိုထည့္သြင္းထားျပီး ေကြးညြတ္ေခါက္သိမ္းႏုိင္ေသာ Display အမ်ိဳးအစားကို LG ႏွင့္ Samsung တို႔မွ စမ္းသပ္ေနၾကပါတယ္။

Active Matrix Organic Light Emitting Diode Display (AMOLED Diplay)

OLED ၏ ေနာက္တြင္ထြက္ေပၚလာေသာ Display အမ်ိုးအစား ျဖစ္ျပီး OLED ၏ Features အကုန္ပါ၀င္ျပီးေတာ့ မ်ားေသာအားျဖင့္ Samsung ဖုန္းေတြမွာ အသံုးျပဳမႈမ်ားျပားပါတယ္။
ထူးျခားခ်က္မွာ AMOLED က Organic LED တစ္ခု (သို႔) Pixel တစ္ခုျဖင္းစီကို ထိန္းခ်ဳပ္အလင္းေပးျပီး အလုပ္လုပ္တာျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္းမွာ Super AMOLED နည္းပညာေပၚထြက္လာျပီး AMOLED Diplay ႏွင့္မတူညီပဲ Touch sensor ႏွင့္ Screen ကိုပူးတြဲအသံုးျပဳထားျပီး AMOLED ထက္ Power စားသံုးမႈ၊ Brightness ႏွင့္ ေနေရာင္ေအာက္တြင္ၾကည့္ရႈႏုိင္မႈပိုမိုေကာင္းမြန္လာသည္။

Retina Display

Apple CEO Steve Jobs(1955-2011) မွစတင္အသံုးျပဳခဲ့ေသာ စံသတ္မွတ္ခ်က္တစ္ခုျဖစ္သည္။
Display တစ္ခုတြင္ Pixels တခုခ်င္းစီ၏ကြာျခားခ်က္ကို ပံုမွန္ၾကည့္ရႈေသာအကြာအေ၀းမွ သာမန္မ်က္စိျဖင့္မျမင္ႏုိင္ေသာ အေျခအေနတစ္ခုသို႔ ေရာက္ရွိသြားျခင္းကိုဆိုလိုသည္။
ဥပမာ-326PPI ရွိေသာ iPhone 5 သည္ သူ၏ Retina Display level သို႔ေရာက္ရွိရန္ 10.5inches အကြာအေ၀းမွၾကည့္ရႈရမည္ျဖစ္သည္။

Camera

Camera ပိုင္းမွာေတာ့ ယခင္တုန္းက Megapixels ပိုမ်ားတာကပိုေကာင္းတယ္လုိ႔ သတ္မွတ္ထားၾကေပမယ့္ အခုေနာက္ပုိင္း ကင္မရာေတြက Megapixels ထက္ Sensor Size ကို ပိုုအေလးထားျပီးထုတ္လုပ္လာၾကတဲ့အတြက္ Megapixels နည္းတဲ့ ကင္မရာက Megapixels ပိုမ်ားတဲ့ ကင္မရာထက္လည္း ပိုေကာင္းႏုိင္ပါတယ္။ သိထားသင့္တဲ့အခ်က္တစ္ခုကေတာ့ Aperture size ပဲျဖစ္ပါတယ္ – ပံုမွန္ f No. နဲ႔ ေဖာ္ျပေလ့ရွိျပီး f No. ပိုနည္းတာက အလင္းေရာင္နည္းပါးတဲ့ အေျခအေနေတြမွာ ပိုျပီးေကာင္းေကာင္္းရုိက္ႏုိင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ (ဥပမာ – f 1.8 Aperture က f 2.2 Aperture သံုးထားတဲ့ ကင္မရာထက္ Low Light ပိုေကာင္းမွာျဖစ္ပါတယ္) ဒီႏွစ္မွာ Dual Cameras နည္းပညာလည္း ေခတ္စားလာျပီး Portrait ရုိက္ကူးခ်င္တဲ့သူေတြအတြက္ အဆင္ပိုေျပလာပါျပီ။ ဒါေပမယ့္ ဒီ Article ေလးက အေျခခံအဆင့္ကို ရည္ရြယ္တဲ့အတြက္ အေသးစိတ္မရွင္းျပေနေတာ့ပဲ ကင္မရာပိုင္းကေတာ့ ကိုယ္တုိင္မစမ္းသပ္ပဲနဲ႔ မဆံုးျဖတ္ဖုိ႔ပဲ အၾကံျပဳလုိက္ပါတယ္။

Rooting

Root ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ Android System တစ္ခု၏ System File မ်ားကို ၀င္ေရာက္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏုိင္ရန္အတြက္ Permission ရယူတာလုိ႔ပဲ အလြယ္သတ္မွတ္လုိ႔ရပါတယ္။
မ်ားေသာအားျဖင့္ Root ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ System အတြင္းသို႔ ျမန္မာစာ (Zawgyi) ထည့္သြင္းဖုိ႔ပဲ ျပဳလုပ္တာမ်ားပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အခုေနာက္ပိုင္း ဖုန္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ျမန္မာစာ Built-in ပါဝင္လာတဲ့အတြက္ ျမန္မာစာအတြက္ေတာ့ Root ျပဳလုပ္စရာမလုိေတာ့တာမ်ားပါတယ္။

Android Version

Android ဖုန္းတစ္လံုးကို ဝယ္ယူတဲ့အခ်ိန္မွာ အေရးၾကီးတဲ့အခ်က္တစ္ခုကေတာ့ Android Version ပဲျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ Android 7.1.1 Nougat ထြက္ရွိေနျပီး အသံုးမ်ားတဲ့ Version ေတြကေတာ့ Android 5.0+ Lollipop နဲ႔ Android 6.0+ Marshmallow တုိ႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။

Android Version ပိုျမွင့္တာက အခ်ိဳ႕ေသာ Features ေတြအသစ္တုိးလာတာမွန္ေပမယ့္ အဲ့ဒါကလည္း ဖုန္းအမ်ိဳးအစားအေပၚမႈတည္ပါေသးတယ္။ ဥပမာ – မူရင္း Pure Android နဲ႔ အမ်ားၾကီးမကြာျခားတဲ့ Sony နဲ႔ One Plus ဖုန္းေတြက Android Version ျမွင့္လာတုိင္း Android Version အသစ္ရဲ႕ Features ေတြကို အသံုးျပဳႏုိင္ျပီးေတာ့ Pure Android ကို အမ်ားၾကီးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲထားတဲ့ Xiaomi, Meizu လုိဖုန္းေတြၾကေတာ့ Android Version အသစ္ရဲ႕ Features ေတြထက္ သူ႕ကိုယ္ပိုင္ User Interface (UI) ေတြျဖစ္တဲ့ MIUI, Flyme တို႔ရဲ႕ Update ေတြမွာပဲ Features အသစ္ေတြရရွိတတ္ပါတယ္။

ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အခုအခ်ိန္မွာ ဖုန္းဝယ္ယူေတာ့မယ္ဆုိရင္ အနည္းဆံုးေတာ့ Android Version 6.0+ ေလာက္နဲ႔ ေနာက္ပိုင္း Update ရႏုိင္တဲ့ ဖုန္းေတြကိုပဲ ဝယ္ယူတာကေတာ့ ပိုအဆင္မွာျဖစ္ပါတယ္။

အခု Mobile Basic Knowledge Article ေလးကေန အနည္းဆံုးေတာ့ ဗဟုသုတတစ္ခုခုေတာ့ ရရွိလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။